چين خوردگي در اثر خمشي

اين چين خوردگي به نام چين خوردگي حقيقي نيز ناميده مي‌شود. اينگونه چين خوردگيها ممکن است بر اثر استرسهاي فشارشي يا مزدوج توليد مي‌شود. به منظور تجزيه و تحليل ، عکس‌العملي طبقات افقي را تحت نيروهاي فشارشي که به موازات طبقه بندي عمل مي‌کند، مي‌توان مورد بررسي قرار داد. ابتدا تغيير شکل يک طبقه همگن را مورد بحث قرار مي‌دهيم. اگر چنين لايه‌اي خم شود، قسمتي که در محل محدب قرار دارد تحت تاثير نيروي کششي ، و بخشي که در محل مقعر قرار دارد تحت تاثير نيروي فشارشي قرار خواهد گرفت.

سطح حد واسط که بين اين دو بخش قرار گرفته ، سطح بدون تغيير شکل ناميده مي‌شود. اين چين خوردگي سبب خم شدگي و بالا آمدگي در طبقاتي که داراي مقاومت بيشتري است، مي‌گردد و انتقال نيرو در طبقات نامقاوم ، کمتر و بطور نامحسوس صورت مي‌گيرد و بالاخره در اين چين خوردگي طبقات روي يکديگر مي‌لغزد.

چين خوردگي جرياني

بين چين خوردگي حقيقي و چين خوردگي جرياني مراحل حد واسط وجود دارد. چين خوردگي جرياني يا چين خوردگي نامقاوم مخصوص نواحيي است که طبقات ضخيم و مقاوم وجود ندارد و تمام سنگها به صورت پلاستيک تغيير شکل مي‌دهد. خاصيت پلاستيک بودن سنگها ممکن است ارثي باشد يا بر اثر افزايش درجه حرارت محيط و ازدياد فشارهاي همه جانبه در سنگها توليد شود.

تحت چنين شرايطي يک چينه نمي‌تواند نيروهاي فشارشي را به فواصل نسبتا دور انتقال دهد و تمام توده يک جا تحت فشار حرکت داده مي‌شود، ولي رفتار اينگونه مواد شبيه مواد غليظ است و به رفتار مواد جامد شباهت ندارد. اينگونه تغيير شکلها مشخص نواحي مرکزي کمربندهاي کوهزايي است. در اين نواحي طبقات نازک شيل‌ها و ماسه سنگها بر اثر ازدياد درجه حرارت و محلولها به صورت مواد نامقاوم در مي‌آيد.

چين خوردگي لغزشي

چين خوردگي لغزشي بر اثر جابجاييهاي جزئي در درزهايي که به فواصل کم پهلوي يکديگر قرار دارد، بوجود مي‌آيد. در اين قبيل چين‌ها طبقات افقي اصلي بوسيله شکستگيهايي که معمولا داراي شيب بيش از 45 درجه مي‌باشد، به قطعات کوچکتر شکسته مي‌شود. در انواع ساده چين‌هاي لغزشي ، سطوح لغزش معمولا قابل مشاهده است، طبقات جابجا شده در تمام قطعات داراي ضخامت يکسان هستند. ولي به علت کشيدگي در طبقات ممکن است طبقات در نزديکي سطوح لغزش نازکتر گراند.

بسياري از زمين شناسان عقيده دارند که چين‌هاي مشابه الزاما همان چين‌هاي لغزشي يا چين‌هاي جرياني هستند. ولي اين موضوع هميشه صادق نيست. در چين حقيقي ، طبقات مقاوم ممکن است به صورت چين‌هاي مشابه تغيير شکل يابند، ولي طبقات نامقاوم در محلول چين ضخيم تر و در پهلوهاي چين نازکتر مي‌گردد.

چين خوردگي بر اثر حرکات قائم

حرکات قائم متفاوت که با هيچگونه شکستگي همراه نباشد ممکن است باعث ايجاد چين خوردگي در پوسته زمين گردد. در اين چين خوردگي طبقات بوسيله نيروهاي قائم به صورت گنبد در مي‌آيند.

ديناميک چين خوردگي

در بررسي ديناميک چين خوردگي با مسائل مربوط به دما و فشار همه جانبه‌اي که در هنگام چين خوردگي موجود بوده است، همچنين استرسها و زمان لازم براي چين خوردگي سروکار داريم. زمين شناسان بايد در مورد اين پارامترها آگاهي داشته باشند و با در نظر گرفتن اينکه تعداد متغييرها در طبيعت به اندازه زيادي است که محاسبات دقيق را غير ممکن مي‌سازد، بايد بررسيهاي مربوط به ديناميک چين خوردگي دقت بيشتري مبذول دارند.

چين خوردگي ، تحت دما و فشارهاي همه جانبه‌اي که داراي دامنه تغييرات زياد است، صورت مي‌گيرد. مورنهاي چين خورده يخچالهاي طبيعي کوهستانها ، نمايشگر اين حقيقت است که چين خوردگي در دما و فشار همه جانبه کم نيز تشکيل مي‌شود.

مباحث مرتبط با عنوان