شاه عباس بزرگ يا شاه عباس يکم نامدارترين شهريار دوران صفوي و حتي پس از اسلام است. او فرزند شاه محمد خدابنده و پنجمين شاه از دودمان صفوي است که بر ايران به مدت بيش از ?? سال با اقتدار آميخته با استبداد شهرياري نمود.
در کودکي به عباس ميرزا معروف بود و والي هرات بود؛ شاه اسماعيل دوم صفوي که مردي خشن و نا نجيب بود؛ همانند ديگر برادر زادگان و برادران فرمان قتل او و پدرش (سلطان محمد خدابنده) را صادر کرده بود ولي اين امر وقتي که شاه اسماعيل دوم به قتل رسيد کان لم يکن باقي ماند.
ترکان عثماني که با استفاده از آشفتگي پس از قتل حمزه ميرزا به خاک ايران دست اندازي نمودند و نواحي ارزروم؛ عراق عرب؛ کردستان؛ ارمنستان؛ گرجستان؛ بخشهايي از آذربايجان و حتي لرستان و خوزستان را تحت سيطره خويش درآوردند و تا حدود نهاوند و همدان پيشروي کردند. شاه عباس که از همکاري سرداران قزلباش و مساعدت دولتهاي هند و روسيه مأيوس شده بود، ناچار تن به قبول شرايط سنگين عثمانيها داد و حاضر به انعقاد قرارداد صلح شد. شاه عباس با اين تاکتيک چند سالي براي تجديد قواي ايران و استراداد سرزمينهاي از دست رفته مهلت بدست آورد. مذاکرات درباره? انعقاد پيمان صلح سه ماه به طول انجاميد و سرانجام منجر به امضاي عهدنامه? صلح استانبول در ?? مارس ???? (??? هجري قمري) گرديد. به موجب اين قرارداد شهر تبريز با قسمت غربي آذربايجان و ايالات ارمنستان و شکي و شيروان و گرجستان و قراباغ و قسمتي از لرستان با قلعه نهاوند در دست عثمانيها باقي ماند و مقرر شد از آن پس ايرانيان از لعن خلفاي سهگانه و امالمؤمنين عايشه خودداري کنند و شاهزاده حيدر ميرزا به عنوان گروگان در دربار عثماني باقي بماند.[?] سپس شاه عباس با استفاده از فرصت پيش آمده اوضاع آشفته ايران را سر و سامان داد.